Dostępność
Nowość
Promocja
Jan Sas Zubrzycki
Jan Sas Zubrzycki (Jan Zubrzycki herbu Sas) (1860-1935) był architektem, teoretykiem architektury i konserwatorem sztuki. Jego ojciec Marceli Zubrzycki był nauczycielem i uczestnikiem powstania styczniowego. Wpoił synowi miłość do ojczyzny i zamiłowanie do historii. Jan Sas-Zubrzycki w wolnym czasie chętnie zgłębiał historię Polski, sięgając do jej słowiańskich początków, co w przyszłości zaowocowało publikacjami na ten temat.
Nie znaleziono produktów spełniających podane kryteria.
Jan Sas Zubrzycki - edukacja i początki kariery
Po ukończeniu szkoły realnej w Stanisławowie, Jan Sas-Zubrzycki od 1878 do 1884 roku studiował na Wydziale Architektury Politechniki Lwowskiej. W czasie studiów został osierocony przez ojca. Z tego powodu, w trakcie nauki musiał podejmować prace zarobkowe, by móc ukończyć edukację. Już w roku ukończenia studiów debiutował jako autor książki Styl starochrześcijański, która została przyjęta z uznaniem. Jego pierwszym projektem architektonicznym był w pensjonat w Rymanowie – Dom pod Matką Boską, zrealizowany w 1885 roku.
Jan Sas Zubrzycki - architektura i inżynieria
W latach 1886–1912 Jan Sas Zubrzycki mieszkał w Krakowie. Zyskał uprawnienia inżyniera cywilnego i został członkiem Lwowskiej Izby Inżynierskiej. Pełnił funkcję inspektora budowlanego w urzędzie Budownictwa Miejskiego w Krakowie. W 1895 roku został mianowany docentem na Wydziale Architektury Politechniki Lwowskiej. W 1902 roku uzyskał tytuł doktora nauk technicznych na podstawie rozprawy Krakowska szkoła architektoniczna XIV wieku.
W 1912 roku Jan Sas Zubrzycki przeniósł się na stałe do Lwowa, tam został mianowany profesorem nadzwyczajnym na Politechnice Lwowskiej. Był współzałożycielem Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Sztuki i Kultury we Lwowie, które zostało powołane do życia w 1916 r. i został jego pierwszym prezesem. Był członkiem Polskiej Akademii Umiejętności.
Smutne wydarzenia w życiu prywatnym Jana Sasa Zubrzyckiego
Jan Sas-Zubrzycki w życiu prywatnym doświadczył zarówno dobrych chwil, jak i tragedii. Wcześnie stracił ojca, lecz mimo trudności finansowych udało mu się ukończyć studia i wejść w dorosłość z kapitałem wiedzy, potwierdzonej dyplomem. W 1886 r. założył własną rodzinę. Jego wybranką była Łucja z Olewińskich. Wspólnym życiem cieszyli się zaledwie 4 lata. Łucja zmarła w 1890 r. Jan Sas-Zubrzycki został sam, z dwuletnim wówczas synkiem. Rok po śmierci pierwszej żony ożenił się z jej siostrą, Julią. Dwa lata po ślubie urodziła im się córka - Łucja. Los doświadczył go ponownie gdy z powodu gruźlicy zmarł, w wieku zaledwie 21 lat, jego syn.
Jan Sas Zubrzycki - książki
Wydawane przez Jana Sasa-Zubrzyckiego książki w przeważającej większości były pracami naukowymi, skupiającymi się na polskiej architekturze oraz sztuce. Wśród tych bardziej znanych i z pewnością ważniejszych prac tego architekta znajdują się: Zabytki sztuki w Polsce, Styl starochrześcijański, Filozofia architektury, jej teorie i estetyka i Architektura Rynku Krakowskiego.
Jednakże opublikowane przez Jana Sasa Zubrzyckiego książki to nie tylko dzieła dotyczące architektury i sztuki. Jego książki obejmowały także inną tematykę np.: wierzeń starosłowiańskich, które opisał w dziele Bogoznawstwo Sławjan. Jan Sas-Zubrzycki jest także autorem bardzo ciekawej i sumiennie opracowanej monografii poświęconej postaci Jana Twardowskiego pt.: Mistrz Twardowski białoksiężnik polski.
Jan Sas Zubrzycki - neogotyckie kościoły
Projekty architektoniczne Jana Sas Zubrzyckiego obejmowały głównie kościoły, które projektował w duchu neogotyku. Zrealizował ponad 40 takich projektów, a w około 20 przeprowadził modernizację. Ponadto zajmował się także projektowaniem i przebudową kamienic oraz budową innych budowli użyteczności publicznej m. in. ratuszy w Jordanowie i Niepołomicach.
Jan Sas Zubrzycki zmarł w Brzuchowicach koło Lwowa w 1935 roku i został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie. Jego nieoceniony wkład w polską architekturę i sztukę pozostaje żywy. Choć był zawodowym architektem, nie należy zapominać o jego dorobku pisarskim, poświęconym historii Słowian. W Krakowie upamiętniono tego wspaniałego architekta i byłego mieszkańca Krakowa, nazywając jego imieniem jedną z ulic.